Mpox protocol: ମଙ୍କିପକ୍ସର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ AIIMS ଦିଲ୍ଲୀ ଜାରି କଲା ପ୍ରୋଟୋକଲ୍, ଜାଣନ୍ତୁ ଏହି ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ?

AIIMS Delhi Mpox protocol: ଭାରତରେ ମଙ୍କିପକ୍ସର ଗୋଟିଏ ବି ମାମଲା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଏହି ରୋଗକୁ ନେଇ ଭାରତ ସରକାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସତର୍କ ସ୍ଥିତିରେ ଅଛନ୍ତି। ଏହି ରୋଗର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ତଥା ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପ ସମୀକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ରବିବାର ଦିନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଏକ ଉଚ୍ଚ ସ୍ତରୀୟ ବୈଠକ ମଧ୍ୟ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଛି।

AIIMS Delhi Mpox protocol: ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ 'ମଙ୍କି ପକ୍ସ'ରୋଗକୁ ପବ୍ଲିକ୍ ହେଲ୍ଥ ଇମରଜେନ୍ସି ଘୋଷଣା କରିଛି। ଏହା ପରେ ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ନେଇ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଓ ହସ୍ପିଟାଲ ଗୁଡ଼ିକ ଏହା ଉପରେ ଅଲର୍ଟ ଜାରି କରିଛନ୍ତି। ଯଦିଓ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ଭାରତରେ ଏହି ରୋଗର କୌଣସି ରିପୋର୍ଟ ଆସିନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ପାକିସ୍ତାନରେ ରୋଗୀ ମିଳିବା ପରେ ଏଠାରେ ମଧ୍ୟ କଡା ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଉଛି। ଏହି ସଂପର୍କରେ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ମଙ୍କିପକ୍ସ ରୋଗୀଙ୍କ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ AIIMS ଦିଲ୍ଲୀ ମଧ୍ୟ ଏକ ପ୍ରୋଟୋକଲ୍ ଜାରି କରିଛି। କହିରଖୁଛୁ ଯେ ଦିଲ୍ଲୀର ମିଙ୍କିପକ୍ସର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ସଫଦରଜଙ୍ଗ ହସ୍ପିଟାଲକୁ ଏକ କେନ୍ଦ୍ର କରାଯାଇଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରୋଟୋକଲରେ କେବଳ AIIMS କୁ ଆସୁଥିବା ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ରୋଗୀଙ୍କୁ କିପରି ଚିକିତ୍ସା କରାଯିବ ତାହା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି।

AIIMS ଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରୋଟୋକଲ୍ ନୋଟ୍ ଅନୁଯାୟୀ, 'ମଙ୍କି ପକ୍ସ' ହେଉଛି ଏକ ଭାଇରାଲ୍ ଜୁନୋସିସ୍ ଯାହାର ଲକ୍ଷଣ ଚେଚକ୍ ରୋଗୀଙ୍କଠାରେ ପୂର୍ବରୁ ଦେଖାଯାଇଥିବା ଲକ୍ଷଣ ପରି ସମାନ, ଯଦିଓ ଚିକିତ୍ସାଳୟରେ ଏହା କମ୍ ଗୁରୁତର ଅଟେ। AIIMS ଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା SOP ରେ ଜରୁରୀକାଳୀନ ବିଭାଗରେ ମଙ୍କି ପକ୍ସ ମାମଲା ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ଜାଣିନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରୋଟୋକଲରେ କ’ଣ ରହିଛି?

1- ଟ୍ରାଇଜ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ସ୍କ୍ରିନିଂ- ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ମିଙ୍କି ପକ୍ସ ଥିବା ରୋଗୀଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଟ୍ରାଇଜ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ସ୍କ୍ରିନିଂର ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିବା ଉଚିତ୍। ଏପରି ରୋଗୀ ଯେଉଁମାନଙ୍କୁ ଜ୍ୱର ଓ ଶରୀରରେ ଫୋଟକା ପରି ରହିଛି କିମ୍ୱା ଯିଏ ହସ୍ପିଟାଲରେ ପହଞ୍ଚିବା ପୂର୍ବରୁ ଏକ ମଙ୍କି ପକ୍ସ ରୋଗୀଙ୍କ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯିବା ଉଚିତ୍।

ପ୍ରୋଟୋକଲରେ ମଙ୍କି ପକ୍ସର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ହୋଇଛି। ଏହା ହେଉଛି ଜ୍ୱର, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ମାଂସପେଶୀ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ପିଠି ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଫୁଲିଯାଇଥିବା ଲିମ୍ଫ ନୋଡ୍ସ, ଥଣ୍ଡା, ଥକାପଣ ଏବଂ ଚର୍ମରେ ଘା' ।

୨- ବିଚ୍ଛିନ୍ନତା / ହୋଲଡିଂ କ୍ଷେତ୍ର: ଅନ୍ୟ ରୋଗୀ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କକୁ କମ୍ କରିବାକୁ ତୁରନ୍ତ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ରୋଗୀଙ୍କୁ ଏକ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରେ (ଏକ ପୃଥକ କ୍ଷେତ୍ର) ରଖନ୍ତୁ। ମଙ୍କି ପକ୍ସ ରୋଗୀଙ୍କୁ ପୃଥକ କରିବା ପାଇଁ AIIMS AB-7 ର ଶଯ୍ୟା ସଂଖ୍ୟା 33, 34, 35, 36 ଏବଂ 37 କୁ ପୃଥକ କରିଛି। ଜରୁରୀକାଳୀନ CMO ର ସୁପାରିଶ କ୍ରମେ ମଙ୍କି ପକ୍ସ ରୋଗୀଙ୍କୁ ଏହି ଶଯ୍ୟା ବଣ୍ଟନ କରାଯିବ ଓ ସେମାନେ ମେଡିସିନ୍ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା ଚିକିତ୍ସିତ ହେବେ। ରୋଗୀଙ୍କୁ ସମୁଦାୟ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଡାକ୍ତରଖାନା (ସଫଦରଜଙ୍ଗ ହସ୍ପିଟାଲ) କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ AB-7 ଏକ ଅସ୍ଥାୟୀ କ୍ଷେତ୍ରରେ ରଖାଯିବ।

3- IDSP କୁ ସୂଚୀତ କରିବା: ଯେତେବେଳେ ବି ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ମାମଲା ଚିହ୍ନଟ ହୁଏ, ଯୋଗାଯୋଗ ନମ୍ବର 8745011784 ରେ ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ୍ ରୋଗ ସର୍ଭିଲାନ୍ସ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ (IDSP) ର ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଜଣାନ୍ତୁ। ସେମାନଙ୍କୁ ରୋଗୀର ବିବରଣୀ, ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ହିଷ୍ଟ୍ରି, କ୍ଲିନିକାଲ୍ ରେଜଲ୍ଟ ଓ ଯୋଗାଯୋଗ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତୁ।

4- ସଫଦରଜଙ୍ଗ ହସ୍ପିଟାଲକୁ ରେଫରାଲ୍: ମାଙ୍କି ପକ୍ସ ରୋଗୀଙ୍କ ରହିବା ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ସଫଦରଜଙ୍ଗ ହସ୍ପିଟାଲକୁ ଚୟନ କରାଯାଇଛି। ତେଣୁ ମଙ୍କି ପକ୍ସ ଥିବା ସନ୍ଦେହ କରାଯାଉଥିବା କୌଣସି ରୋଗୀଙ୍କୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ସଫଦରଜଙ୍ଗ ହସ୍ପିଟାଲକୁ ପଠାଯିବା ଉଚିତ।

5- ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ: ମଙ୍କି ପକ୍ସ ରୋଗୀଙ୍କୁ ସଫଦରଜଙ୍ଗ ହସ୍ପିଟାଲକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ମଙ୍କିପକ୍ସ ରୋଗୀକୁ ସଫଦରଜଙ୍ଗ ହସ୍ପିଟାଲକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବାକୁ ଜରୁରୀକାଳୀନ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ମୋବାଇଲ୍ ନମ୍ବର 8929683898 ରେ ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ ସଂଯୋଜକଙ୍କୁ ଜଣାଇବାକୁ ପଡିବ।

6- ରୋଗୀ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଓ ଅଲଗା ରଖିବା: ସମସ୍ତ ରୋଗୀଙ୍କୁ କଠୋର ସଂକ୍ରମଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପଦକ୍ଷେପ ସହିତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍। ସନ୍ଦେହଜନକ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ମୁକାବିଲା କରିବା ସମୟରେ କର୍ମଚାରୀମାନେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉପକରଣ (PPE କିଟ୍) ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ୍।

7- ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟେସନ୍ ଏବଂ ଯୋଗାଯୋଗ: ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୋଗୀ ସୂଚନା, ଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ରେଫରାଲ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ସଠିକ୍ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟେସନ୍ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍।

ପ୍ରୋଟୋକଲର ଶେଷରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ମଙ୍କିପକ୍ସ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକର ସମନ୍ୱିତ ତଥା ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଏହି ପ୍ରୋଟୋକଲ୍ ସମସ୍ତ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବିଭାଗ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ନିକଟରେ ବିସ୍ତାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍।