ISRO Mission Setback: ਇਸਰੋ ਦੇ 100ਵੇਂ ਰਾਕੇਟ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਈ ਬੁਰੀ ਖ਼ਬਰ; ਕਾਰਗਿਲ ਯੁੱਧ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮਾਮਲਾ

ISRO Mission Setback: ਇੰਡੀਅਨ ਸਪੇਸ ਰਿਸਰਚ ਆਰਗੇਨਾਈਜੇਸ਼ਨ (ਇਸਰੋ) ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ 100ਵਾਂ ਰਾਕੇਟ ਮਿਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਬੁਰੀ ਖਬਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਤਕਨੀਕੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਬਿਲੇਗੌਰ ਹੈ ਕਿ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸੈਟੇਲਾਈਟ NVS-02, ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਤਕਨੀਕੀ ਖਰਾਬੀ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਟੀਚੇ ਔਰਬਿਟ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਿਆ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਅਪਡੇਟ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ 'ਚ ਦਿੱਕਤ ਆਈ ਹੈ।

ਕੀ ਹੈ ਸਮੱਸਿਆ
ਔਰਬਿਟ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੇ ਇੰਜਣ ਨੂੰ ਆਕਸੀਡਾਈਜ਼ਰ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਾਲਵ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਸਕੇ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੀ ਉਚਾਈ ਵਧ ਗਈ ਅਤੇ ਅਗਲੇਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਇਹ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਯੂਆਰ ਰਾਓ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸੈਂਟਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਭੂ-ਸਥਿਰ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦੇ ਤਰਲ ਈਂਧਨ ਇੰਜਣ 'ਚ ਖ਼ਰਾਬੀ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਇਸ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਔਰਬਿਟ 'ਚ ਭੇਜਣ 'ਚ ਦਿੱਕਤ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।

ਸਾਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਿਸ਼ਨ ਸੀ
ਬੁੱਧਵਾਰ ਸਵੇਰੇ 6:23 ਵਜੇ ਇਸਰੋ ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰਿਕੋਟਾ ਤੋਂ GSLV-F15 ਰਾਕੇਟ ਰਾਹੀਂ NVS-02 ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ ਇਸਰੋ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ ਨਾਰਾਇਣਨ ਲਈ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਪਹਿਲਾ ਲਾਂਚ ਗਿਆ ਮਿਸ਼ਨ ਸੀ। ਇਹ ਇਸਰੋ ਦਾ ਇਸ ਸਾਲ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਵੱਡਾ ਮਿਸ਼ਨ ਵੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਤਕਨੀਕੀ ਖਾਮੀਆਂ ਕਾਰਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਸ਼ੱਕ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ ਹੈ।

ਵਿਗਿਆਨੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਬਦਲ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ
ਇਸਰੋ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵਰਤੋਂ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕੰਮ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਨੂੰ ਜਿਸ ਕੰਮ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਹੁਣ ਮੁਮਕਿਨ ਨਹੀਂ ਜਾਪ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਡਾਕਾਰ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਕਾਰਗਿਲ ਯੁੱਧ ਮਗਰੋਂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਵਿਕਸਿਤ

NavIC ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ 1999 ਦੀ ਕਾਰਗਿਲ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਉੱਚ-ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ GPS ਡੇਟਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ GPS ਦਾ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਸੰਸਕਰਣ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, NavIC ਸੀਰੀਜ਼ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਉਮੀਦਾਂ 'ਤੇ ਖਰੇ ਨਹੀਂ ਉਤਰੇ। 2013 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੁੱਲ 11 ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਨੈਵੀਆਈਸੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਛੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਜਾਂ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਂ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਨਵੀਨਤਮ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਵੀ ਵੱਡੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਖਾਮੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।