Manipur Political Crisis: ଦିଲ୍ଲୀରେ ଏକତରଫା ବିଜୟ ସତ୍ତ୍ୱେ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ କାହିଁକି ବାଧ୍ୟ ହେଲେ ବିଜେପିର ଏହି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ଜାଣନ୍ତୁ ୭ଟି ବିନ୍ଦୁରେ

Manipur Political Crisis: ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ମଇ ୨୦୨୩ ମସିହାରୁ ହିଂସାରେ ଜର୍ଜରିତ ମଣିପୁର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବୀରେନ ସିଂହ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଛନ୍ତି। ସେ ୨୧ ମାସ ଧରି ମଣିପୁରକୁ ସଙ୍କଟରୁ ବାହାର କରିପାରିଲେ ନାହିଁ, ତେଣୁ ତାଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ଦାବି ହୋଇଥିଲା। ଗତକାଲି ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା ପରେ ସେ ତାଙ୍କ ପଦବୀରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ। ବୀରେନ ସିଂହ ଇମ୍ଫାଲ ଯାଇ ରାଜଭବନରେ ରାଜ୍ୟପାଳ ଅଜୟ କୁମାର ଭଲ୍ଲାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଇସ୍ତଫାପତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ଏବେ ବଡ଼ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ମଣିପୁରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ଲାଗୁ ହେବ କି? ବିଜେପି ମଣିପୁରରେ ନୂତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଯୁକ୍ତ କରିବ ନା ମଣିପୁରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେବ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ମଣିପୁରରେ କ’ଣ ଘଟୁଛି ଏବଂ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ’ଣ ଘଟିଛି?

1. ରାଜ୍ୟପାଳ ଅଜୟ ଭଲ୍ଲା ବୀରେନ ସିଂହଙ୍କ ଇସ୍ତଫାପତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ନୂତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ବାଚିତ ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କୁ କାମଚଳା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରଖିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରାଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ କାମଚଳା ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ସମୟରେ କୌଣସି ନୀତିଗତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରୁ ନିବୃତ୍ତ ରହିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି। ବୀରେନ ସିଂହଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ଗ୍ରହଣ ହେବା ମାତ୍ରେ, ବିଧାନସଭା ସଚିବ ମେଘଜିତ ସିଂହ ଏକ ନୋଟିସ ଜାରି କରି ତୁରନ୍ତ ଫେବୃଆରୀ ୧୦ରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଉଥିବା ଦ୍ୱାଦଶ ବିଧାନସଭା ଅଧିବେଶନକୁ ଅବୈଧ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ।

2. ବିଜେପି ମଣିପୁରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶାସନ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହିଁ, ତେଣୁ ବିଜେପି ନୂତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନିଯୁକ୍ତ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରେ। ବିବାଦର ସମାଧାନ ପାଇଁ ସମ୍ବିତ ପାତ୍ର ମଣିପୁରରେ ଡେରା ପକାଇଛନ୍ତି। ବିଜେପି ସୂତ୍ର ଅନୁସାରେ, ବିଜେପି ହାଇକମାଣ୍ଡ ନୂଆ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସମ୍ପର୍କରେ ଗୋଟିଏ କିମ୍ବା ଦୁଇ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବେ।

3. ବୀରେନ ସିଂହଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ପରେ, କୁକି ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ସଂଗଠନ ITLF ପକ୍ଷରୁ ଏକ ବିବୃତ୍ତି ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ବୀରେନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ରୁହନ୍ତୁ କି ନ ରୁହନ୍ତୁ, ଆମେ ଏକ ପୃଥକ ପ୍ରଶାସନ ଚାହୁଁଛୁ। ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ପରାଜୟ ଭୟରେ ବୀରେନ ସିଂହ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଛନ୍ତି। ମୈତେଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଆମକୁ ସମାଜରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ କରିଦେଇଛି। ଗତ ୨୧ ମାସରେ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅନେକ ଲୋକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଇଛି। ଏବେ, ଆମେ ଆମର ଦାବିରୁ ପଛକୁ ହଟିପାରିବୁ ନାହିଁ। ଏତେ ଲୋକଙ୍କ ବଳିଦାନ ବ୍ୟର୍ଥ ହୋଇଯିବ।

4. ବୀରେନ ସିଂହଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ପରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗତ ୨୧ ମାସରେ ମଣିପୁରରେ କ'ଣ ଘଟିଛି? ସାରା ଦେଶ ଏହାକୁ ଦେଖିଲା। ଏବେ ବିରୋଧୀ ଦଳ କଂଗ୍ରେସ ଅନାସ୍ଥା ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଯାଉଥିଲା, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ପରିସ୍ଥିତିର ବିଚାର କରିଥିଲେ, ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଚାପ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ୁଥିଲା, ତେଣୁ ବୀରେନ ସିଂହ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ନିଜ ବେକ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ। ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ମଣିପୁରରେ ଶାନ୍ତି ଫେରାଇ ଆଣିବା ଏବଂ ହିଂସାର ଶିକାର ହୋଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ କ୍ଷତକୁ ସୁସ୍ଥ କରିବା। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ମଣିପୁର ଯାଇ ଲୋକଙ୍କ ଦୁଃଖ ବାଣ୍ଟିବା ଉଚିତ।

5. ମଣିପୁରରେ କୁକି-ମେଇତେଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ୩ ମଇ, ୨୦୨୩ ଠାରୁ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛନ୍ତି। ଉଭୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ହିଂସାତ୍ମକ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି। ମଣିପୁର ୬୦୦ ଦିନରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଜାତିଗତ ହିଂସାରେ ଜର୍ଜରିତ ହୋଇଛି। ମେ ୨୦୨୩ ରୁ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୪୦୮ଟି ଗୁଳିକାଣ୍ଡ ଘଟିଥିଲା। ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୩ ରୁ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ୩୪୫ଟି ଘଟଣା ଘଟିଛି। ମେ ୨୦୨୪ ରୁ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୧୧୨ଟି ଘଟଣା ଘଟିଛି।

6. ମେ ୨୦୨୩ ପରଠାରୁ ଜାତିଗତ ହିଂସାରେ ୨୫୦ ରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି। ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ବାସହୀନ ହୋଇଗଲେଣି। ମହିଳାମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ନିଷ୍ଠୁର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଥିଲା। ଏହି ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡଟି ସର୍ବସାଧାରଣରେ କରାଯାଇଥିଲା। ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୫ରେ କିଛି ଶାନ୍ତି ହୋଇଛି। କୌଣସି ହିଂସାତ୍ମକ ଘଟଣା ଘଟିନାହିଁ। କୌଣସି ବିକ୍ଷିପ୍ତ ପ୍ରତିବାଦ ମଧ୍ୟ ହୋଇନଥିଲା। କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ସ୍କୁଲଗୁଡ଼ିକ ଖୋଲିବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି।

7. ବୀରେନ ସିଂହଙ୍କର ଏକ ଅଡିଓ ଲିକ୍ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ତାଙ୍କ ଉପରେ ହିଂସାକୁ ଉସୁକାଇବାର ଅଭିଯୋଗ ଆସୁଥିଲା। ବୀରେନ ସିଂହଙ୍କୁ ଏପରି କହୁଥିବାର ଶୁଣାଗଲା ଯେ ସେ ମୈତେଇ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ହିଂସା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଥିଲେ। କୁକି ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ୍ ଫର୍ ହ୍ୟୁମାନ୍ ରାଇଟ୍ସ ଟ୍ରଷ୍ଟ (KOHUR) ଏହି ଅଡିଓର ତଦନ୍ତ ଦାବି କରି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଏକ ପିଟିସନ୍ ଦାଖଲ କରିଥିଲା। ଫେବୃଆରୀ 3 ତାରିଖରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ମଣିପୁର ହିଂସା ମାମଲାର ଶୁଣାଣି କରିଥିଲେ। ସିଜେଆଇ ସଞ୍ଜିବ ଖାନ୍ନା ଏବଂ ଜଷ୍ଟିସ ପିଭି ସଞ୍ଜୟ କୁମାରଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଅଡିଓ ବିବାଦ ଏକ ପ୍ରସଙ୍ଗ ହେବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ମଧ୍ୟ ଛଅ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ଫୋରେନସିକ୍ ସାଇନ୍ସ ଲ୍ୟାବ (CFSL) ଠାରୁ ଏକ ବନ୍ଦ ଲଫାପାରେ ରିପୋର୍ଟ ମାଗିଛନ୍ତି।