Makar Sankranti 2024: ક્યારે અને શા માટે ઉજવવામાં આવે છે મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર? જાણો સંપર્ણ ઇતિહાસ અને કથા

Makar Sankranti 2024 Date: સનાતન ધર્મમાં મકરસંક્રાંતિના તહેવારને ખૂબ મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે. મકરસંક્રાંતિનો દિવસ સૂર્ય ભગવાનને સમર્પિત હોય છે, તેથી આ દિવસે સૂર્ય ભગવાનની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ આ વખતે મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર 25 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ આવી રહ્યો છે. જે વ્યક્તિ આ દિવસે સૂર્ય ભગવાનની પૂજા કરે છે તેને સૂર્ય ભગવાનની કૃપા પ્રાપ્ત થાય છે. મકરસંક્રાંતિના તહેવારને વસંતઋતુની શરૂઆત અને નવા પાકની લણણીનું પ્રતીક પણ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે ગંગા અને નર્મદા જેવી પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરવાનું પણ ઘણું મહત્વ છે. ચાલો જાણીએ મકરસંક્રાંતિના તહેવારની તારીખ અને તેની પાછળનો ઈતિહાસ.

મકર સંક્રાંતિનો ઈતિહાસ
ધાર્મિક ગ્રંથો મહાભારત અને પુરાણમાં મકર સંક્રાંતિના તહેવારનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. માન્યતા અનુસાર, આ તહેવારની શરૂઆત વૈદિક ઋષિ વિશ્વામિત્રથી થઈ હોવાનું કહેવાય છે. તેની સાથે મહાભારતમાં મકર સંક્રાંતિનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે પાંડવોએ તેમના વનવાસ દરમિયાન મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર ઉજવ્યો હતો. મકરસંક્રાંતિને લઈને ઘણી પૌરાણિક કથાઓ પ્રચલિત છે.

મકર સંક્રાંતિની પૌરાણિક કથા
પૌરાણિક દંતકથા અનુસાર, એકવાર કપિલ મુનિ પર ઈન્દ્રદેવનો ઘોડો ચોરી કરવાનો આરોપ લાગ્યો હતો. તેનાથી ક્રોધિત થઈને ઋષિએ રાજા સાગરના 60 હજાર પુત્રોને ભસ્મ કરવાનો શ્રાપ આપ્યો. પછી જ્યારે દેવ ઈન્દ્રએ આ માટે ઋષિની માફી માંગી ત્યારે કપિલ મુનિનો ક્રોધ શમી ગયો. પછી, આ શ્રાપને દૂર કરવાના માર્ગ તરીકે, તેમણે કહ્યું કે તે માતા ગંગાને પૃથ્વી પર લાવો. બાદમાં, રાજા સાગરના પૌત્ર અંશુમાન અને રાજા ભગીરથની કઠોર તપસ્યા પછી, માતા ગંગા પ્રસન્ન થયા અને પૃથ્વી પર પ્રગટ થયા. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર, જ્યારે રાજા સાગરના 60 હજાર પુત્રોએ મોક્ષ પ્રાપ્ત થયો, ત્યારે મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર ઉજવવામાં આવ્યો હતો.

મકરસંક્રાંતિની પૂજાના નિયમો

• 1. આ દિવસે સૂર્યોદય પહેલા ઉઠો અને પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરો.
• 2. મકર સંક્રાંતિના દિવસે ગંગા નદીમાં સ્નાન કરવાની પરંપરા છે.
• 3. આ દિવસે સૂર્ય ભગવાનને જળ ચઢાવવાથી અને મંત્રોના જાપ કરવાથી શુભ ફળ મળે છે.
• 4. આ દિવસે તમારે જરૂરિયાતમંદ અને ગરીબોને દાન અથવા મદદ કરવી જોઈએ.
• 5. આ દિવસે બ્રાહ્મણોને ભોજન કરાવો અને ઊની વસ્ત્રો માટે દક્ષિણા આપો.
• 6. આ દિવસ હવન અને યજ્ઞ કરવા માટે ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.

(Disclaimer: અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય માન્યતાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. ZEE NEWS આની પુષ્ટિ કરતું નથી.)