उच्च रक्तदाबाला 'सायलेंट किलर' देखील म्हटलं जातं. बिघडलेल्या जीवनशैलीमुळे हा आजार आता तरुणांवरही होऊ लागला आहे. चिंताजनक बाब म्हणजे उच्च रक्तदाबाची समस्या हृदयविकाराचा झटका, पक्षाघात, किडनी निकामी यासारखे गंभीर आजार घेऊन येते. उच्च रक्तदाबाच्या लक्षणांकडे लक्ष देत नाहीत आणि हा रोग हळूहळू शरीराच्या इतर भागांवर परिणाम करू लागतो. अशा स्थितीत हा प्राणघातक आजार वेळीच ओळखणे गरजेचे आहे. डोकेदुखी, नाकातून रक्त येणे, चक्कर येणे, छातीत दुखणे, श्वास घेण्यास त्रास होणे, दृष्टी कमकुवत होणे इत्यादी उच्च रक्तदाबाची सामान्य लक्षणे आहेत. तुम्हालाही ही लक्षणे बऱ्याच दिवसांपासून जाणवत असतील, तर तुम्ही ताबडतोब स्वतःची तपासणी करून घ्यावी. उच्च रक्तदाबामुळे तुम्हाला या 5 गंभीर आजारांचा सामना करावा लागू शकतो.
उच्च रक्तदाबामुळे आपल्या हृदयावर जास्त दाब पडतो. या वाढलेल्या दाबामुळे हृदयाला रक्त पंप करण्यासाठी अधिक मेहनत घ्यावी लागते. कालांतराने, यामुळे हृदयाचे स्नायू जाड होऊ लागतात. त्याचे दुष्परिणाम विशेषतः डाव्या वेंट्रिक्युलर हायपरट्रॉफीवर गंभीर असतात. अशा परिस्थितीत हृदय अपयशाचा धोका वाढतो. रक्त पंप करण्याच्या दबावामुळे रक्तवाहिन्यांचे नुकसान देखील होते, ज्यामुळे हृदयविकाराचा धोका देखील वाढतो.
खूप कमी लोकांना माहित आहे की, उच्च रक्तदाब हे सेरेब्रोव्हस्कुलर रोगांचे मुख्य कारण आहे. मेंदूला होणारा रक्तप्रवाह अवरोधित झाला किंवा रक्तवाहिन्या फुटल्या की स्ट्रोक होतो. उच्च रक्तदाब हा पक्षाघाताचा एक प्रमुख जोखीम घटक आहे. यामुळे मेंदूच्या धमन्यांचे नुकसान होऊ शकते, रक्त प्रवाह प्रतिबंधित होतो. यामुळे स्ट्रोकचा धोका वाढतो, जो एक गंभीर आरोग्य समस्या आहे. यामुळे मृत्यू आणि अपंगत्व देखील येऊ शकते.
रक्तदाब नियंत्रणात किडनी महत्त्वाची भूमिका बजावते. परंतु सततच्या उच्च रक्तदाबामुळे त्याच्या कार्यावर परिणाम होतो. यामुळे मूत्रपिंडाच्या धमन्यांना नुकसान होऊ शकते, ज्यामुळे मूत्रपिंडाचा जुनाट आजार होऊ शकतो. या स्थितीत अवयवांची कचरा गाळण्याची आणि इलेक्ट्रोलाइट संतुलन राखण्याची क्षमता कमी होते. त्यामुळे किडनी निकामीही होऊ शकते.
उच्च रक्तदाबामुळे एथेरोस्क्लेरोसिसचा वेग वाढतो. यामध्ये प्लेक तयार झाल्यामुळे धमन्या अरुंद आणि कडक होऊ लागतात. त्याचा परिणाम संपूर्ण धमन्यांवर होतो, विशेषत: कोरोनरी धमन्यांवर. अशा परिस्थितीत परिधीय धमनी रोगाचा धोका वाढतो. रक्तवाहिन्यांमध्ये अडथळे आल्याने हात-पायांमध्येही रक्तप्रवाहात अडथळा निर्माण होतो, त्यामुळे वेदना होतात. अनेक वेळा या आजारामुळे जखमा भरण्यास उशीर होतो आणि संसर्गाचा धोका वाढतो.
उच्च रक्तदाबामुळे रेटिनल धमन्यांचे नुकसान होऊ शकते. यामुळे रेटिनोपॅथी होऊ शकते, जी डोळ्यांतील नसांना नुकसान झाल्यामुळे उद्भवणारी स्थिती आहे. वेळेवर असल्यास रेटिनोपॅथीवर वेळीच उपचार न केल्यास अंधत्व येऊ शकते.
(वरील माहिती सामान्य संदर्भांवरून घेण्यात आली आहे. 'झी २४ तास' याची खातरजमा करत नाही. यामधून कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराचा दावा केला गेलेला नाही. कुठलीही लक्षणं जाणवल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.)