તાવથી લઈને કેન્સર સુધી 38 દવાઓના સેમ્પલ થયા ફેલ, દર્દિઓ માટે મોટો ખતરો! અસલી નકલીની ઓળખ કેવી રીતે કરવી?

આપણે રોગોથી બચવા દવાઓ લઈએ છીએ, પરંતુ જો દવાઓ નકલી હોય કે નબળી ગુણવત્તાની હોય તો આપણું શું થશે? સ્વસ્થ થવાને બદલે તમે વધુ બીમાર થશો. જો કે, કેટલીક કંપનીઓ નફા માટે લોકોના જીવનને દાવ પર લગાવી રહી છે અને આવું જ હિમાચલ પ્રદેશની ઘણી ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓમાં થઈ રહ્યું છે જ્યાં દવાઓના સેમ્પલ સતત ફેલ થઈ રહ્યા છે. 

હિમાચલ પ્રદેશમાં ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગ પર ફરી એકવાર સવાલો ઉભા થયા છે. તાજેતરમાં ઓક્ટોબર મહિનામાં સેન્ટ્રલ ડ્રગ ઓથોરિટી દ્વારા જારી કરાયેલા ડ્રગ એલર્ટે ચિંતા વધારી છે. તપાસ દરમિયાન હિમાચલ પ્રદેશમાં ઉત્પાદિત 38 દવાઓના સેમ્પલ ફેલ થયા હતા. તેમાં તાવ, બીપી, અસ્થમા અને કેન્સર જેવા રોગોની દવાઓનો સમાવેશ થાય છે, જે સામાન્ય લોકોના સ્વાસ્થ્ય માટે ખતરો બની શકે છે.

કઈ દવાઓના નમૂના નિષ્ફળ ગયા?
નિષ્ફળ ગયેલી દવાઓમાં તાવ માટે બાયોસેટામોલ, એપીલેપ્સી માટે ડિવલપ્રોક્સ, ટૉન્સિલ માટે સેપકેમ, બીપી માટે ટાર્વિગ્રેસ, અસ્થમા માટે મોન્ટીલુકાસ્ટ, ઉલ્ટી માટે સ્ટેમેરિલ અને રેબેપ્રઝોલ, સોજો માટે ટ્રિપ્સિન અને કેન્સર માટે લિપોસોમલનો સમાવેશ થાય છે. આ માત્ર અમુક દવાઓના નામ છે. એવી 38 દવાઓ છે જે ધોરણોને પૂર્ણ કરતી નથી અથવા જેમના સેમ્પલ ફેલ થયા છે. આમાંથી ઘણી દવાઓ બજારમાં પહોંચી ગઈ છે અને કેટલીક લોકોના ઘરોમાં ઉપયોગમાં લેવાઈ રહી છે. સેમ્પલ ફેલ થયા બાદ દવા વિભાગે તમામ દવાઓની બેચ બજારમાંથી પાછી ખેંચી લેવા સૂચના આપી છે.

નકલી અને બગડેલી દવાઓ કેવી રીતે ઓળખવી?
* દવાના પેકેજ પર ધ્યાન આપો. જોડણીની ભૂલો, ઝાંખા રંગો અને પેકેજિંગ પરના અસામાન્ય ફોન્ટ નકલી દવાઓના સંકેતો હોઈ શકે છે. ઑનલાઇન અથવા એપ્લિકેશન દ્વારા બારકોડ અને બેચ નંબરની ચકાસણી કરો.
* MRP અને ઉત્પાદન વિગતો તપાસો. દરેક દવા પર મેન્યુફેક્ચરિંગ ડેટ, એક્સપાયરી ડેટ અને એમઆરપી સ્પષ્ટ રીતે લખેલી હોવી જોઈએ. જો આ માહિતી ખૂટે છે તો સાવચેત રહો.
* દવાની ગુણવત્તા તપાસો. જો દવાનો રંગ, આકાર અથવા ટેક્સચર અલગ દેખાય છે, તો તમારા ડૉક્ટર અથવા ફાર્માસિસ્ટનો સંપર્ક કરો. દવાની મંજૂરીની સ્થિતિ તપાસો. દવા ખરીદતા પહેલા, સંબંધિત બ્રાન્ડની માન્યતા અને મંજૂરીની ખાતરી કરો.
* ઓનલાઈન દવાઓ ખરીદતી વખતે સાવચેત રહો. હંમેશા વિશ્વસનીય પ્લેટફોર્મ પરથી જ દવાઓ ખરીદો.

જો તમને નકલી દવા મળે તો શું કરવું?
જો તમને કોઈપણ દવાની ગુણવત્તા અંગે શંકા હોય, તો તરત જ સ્થાનિક દવા વિભાગ અથવા આરોગ્ય અધિકારીને ફરિયાદ કરો. ઉપરાંત, દવા બદલવા અથવા સારવાર બદલવા વિશે સલાહ માટે ડૉક્ટરની સલાહ લો.

Disclaimer: પ્રિય વાંચક, અમારો આ લેખ વાંચવા બદલ તમારો આભાર. આ લેખ તમને જાગૃત કરવાના હેતુથી લખવામાં આવ્યો છે. અમે તેને લખવા માટે ઘરેલુ નુસ્ખાઓ અને સામાન્ય જાણકારીની મદદ લીધી છે. સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત કઈ પણ તમે વાંચો તો તેને અપનાવતા પહેલા ડોક્ટરની સલાહ ચોક્કસપણે લો.