शरीर डिटॉक्स करण्यासाठी एका तासात किती पाणी प्याल?

मुंबई : निरोगी आणि तंदुरुस्त राहण्यासाठी, दररोज पुरेसे पाणी पिणे आवश्यक आहे. पाणी शरीराला हायड्रेट ठेवतं आणि शरीरातील घाण काढून टाकण्यास मदत करते. पण, शरीर शुद्ध करण्यासाठी किती पाणी प्यावे? या प्रश्नाचे उत्तर बहुतेक लोकांकडे नसेल. बऱ्याच संशोधनानंतर एक गोष्ट समोर आली आहे की पाण्याच्या कमतरतेबरोबरच जास्त पाणी प्यायल्यानेही नुकसान होऊ शकते.

हार्वर्ड मेडिकल स्कूलच्या मते, पाणी शरीरात अनेक कार्ये करते. ज्याला पिण्याच्या पाण्याचे फायदेही म्हणता येईल. 

1. पेशींना पोषण आणि ऑक्सिजन वितरीत करणे
2. मूत्राशय आणि शरीरातून घाण (बॅक्टेरिया आणि विष) काढून टाकणे
3. योग्य पचन
4. बद्धकोष्ठता प्रतिबंधित 
5. बीपी नॉर्मल ठेवणे
6. सांधे निरोगी ठेवणे
7. शरीराचे अवयव आणि ऊतींचे संरक्षण करा
8. शरीराचे तापमान नॉर्मल राहते 
9. शरीराचे इलेक्ट्रोलाइट संतुलन राहते 

पाणी कमी प्यायल्यानं बॉडीतं डिहायड्रेशन होतं. त्यामुळे डोकेदुखी, थकवा, चक्कर येणे, कमजोरी, तोंड कोरडे होणे, कोरडा खोकला, रक्तदाब कमी होणे, पाय सुजणे, बद्धकोष्ठता, गडद रंगाची लघवी यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात.

दुसरीकडे, जर तुम्ही गरजेपेक्षा जास्त पाणी पीत असाल तर ते ओव्हरहायड्रेशन होऊ शकते. त्यामुळे वारंवार लघवी होणं, शरीरात इलेक्ट्रोलाइट्सची कमतरता, मळमळ, हात-पायांचा रंग बदलणे, स्नायू दुखणे, डोकेदुखी आणि थकवा यांचा समावेश होतो.

हार्वर्ड मेडिकल स्कूलमध्ये असे म्हटले आहे की आपल्याला पाण्याची किती गरज आहे हे आपलं वय, शारीरिक एक्टिव्हिटी, लिंग, शरीराचं तापमान आणि वजनावर अवलंबून आहे. पण तरीही, तज्ञ दर तासाला 2 ते 3 कप पाणी पिण्याची शिफारस करतात. जर उष्णता वाढली असेल किंवा तुम्ही व्यायाम करत असाल तर हे प्रमाण वाढू शकते. तर, निरोगी माणसानं दिवसातून 2-3 लिटर पाणी प्यावे. 

लघवीचा रंग आरोग्याविषयी अनेक गुपिते उघड करतो. उदाहरणार्थ, लघवीचा रंग पाहून (लघवीचा रंग आरोग्याविषयी सांगतो) तुम्ही पाणी कमी पीत आहात की जास्त, हे कळू शकते. जर तुमच्या लघवीचा रंग गडद पिवळा असेल तर ते डिहायड्रेशनचे लक्षण असू शकते. त्याच वेळी, वारंवार पांढर्‍या रंगाचे मूत्र हे अति-हायड्रेशनचे लक्षण असू शकते.

शरीरातील पाण्याची पातळी संतुलित ठेवण्यासाठी कोणतेही काम करू नये. कारण त्यामुळे डिहायड्रेशन होते. हार्वर्ड मेडिकल स्कूलनं असे म्हटले आहे की अल्कोहोल आणि कॅफिनचे सेवन केल्याने शरीरातील पाण्याची कमतरता कमी होते. याशिवाय तहान लागल्यानंतर साखरयुक्त किंवा कार्बोनेटेड पेये पिऊ नयेत. कारण, यामुळे रक्तातील साखर तर वाढतेच, पण पाण्याची कमतरताही निर्माण होते.