प्रेम असो, मैत्री असो किंवा इतर कोणत्याही प्रकारचे नाते असो, कोणत्याही प्रकारच्या नात्यासाठी सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे त्यात विश्वास असला पाहिजे. प्रेमाच्या बाबतीत काही लोक सात समुद्र पार करतात तर काही जण संपूर्ण जग विसरतात. पण बदलत्या काळानुसार प्रेमाचे व्याख्या देखील बददली आहे. आता नात्यांमधून प्रेम नाहीसे होत चालले आहे आणि बऱ्याच प्रमाणात प्रेम हे लैंगिक सुखापुरते मर्यादित राहिले आहे. एवढंच नव्हे तर एखाद्या व्यक्तीला अनेक लोकांवर प्रेम असते, पण तरीही तो कोणत्याही एका व्यक्तीशी नातेसंबंधात न अडकता मुक्त राहतो. हे कदाचित वृद्धांना थोडे विचित्र वाटेल, पण आजच्या पिढीने, ज्याला जनरेशन झेड म्हणतात, हे शक्य करून दाखवले आहे. इंटरनेट आणि डेटिंगच्या जगात अशा नात्यांचे नाव सोलो पॉलीअॅमरी असे ठेवले गेले आहे.
आजकाल, तरुण डेटिंग अॅप्सवर जोडीदार शोधत आहे. आपल्याला कसा जोडीदार हवा आहे याबाबत आताचे तरुण अतिशय स्पष्टपणे बोलताना दिसत आहे. समान आवडी असलेले दोन लोक भेटतात आणि त्यांच्यात प्रेमसंबंध सुरू होतात. पण जर तुम्ही आजकालच्या या डेटिंग अॅप्समध्ये डोकावले तर तुम्हाला आढळेल की, असे अनेक तरुण आहेत जे एकापेक्षा जास्त व्यक्तींशी प्रेमसंबंध ठेवू इच्छितात. हे प्रकरण इथेच संपत नाही. हे लोक एकापेक्षा जास्त व्यक्तींशी प्रेमसंबंध ठेवतात पण यांची एकच अट असते की, ते कोणाशीही लग्न करणार नाहीत. या प्रकारच्या प्रेमसंबंधांना डेटिंगच्या भाषेत सोलो पॉलीअॅमरी म्हणतात.
सोलो पॉलीअॅमरीमध्ये, लोक रिलेशनशिपमध्ये असतानाही मुक्त असतात. यामध्ये, अनेक लोकांशी संबंध असूनही, कोणीही लग्नाच्या वचनाने किंवा एकमेकांशी एकनिष्ठ नातेसंबंधाने बांधील नाही. यामध्ये लोकांना एकटे राहायला आवडते. अशा नातेसंबंधांमध्ये, स्वतःला सर्वाधिक महत्त्व दिले जाते. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, सोलो पॉलीअॅमरी ही एक अशी प्रवृत्ती आहे ज्यामध्ये एखादी व्यक्ती अनेक लोकांसोबत रिलेशनशिपमध्ये असतानाही अविवाहित राहतात.
सोलो पॉलीअॅमरीमध्ये, लोक प्रेमाची स्वतःची नवीन व्याख्या तयार करतात. या नातेसंबंधांमध्ये, लोक त्यांच्या जोडीदारासोबत राहत नाहीत किंवा ते आर्थिक व्यवहारही करत नाहीत. यामध्ये पारंपारिक नात्यांप्रमाणे प्रेम, लग्न आणि मुले जन्माला घालण्यावर विश्वास ठेवत नाही.
या प्रकारच्या नात्यासाठी वयाची कोणतीही अट नसली तरी, बहुतेकदा ते अशा तरुणांकडून स्वीकारले जात आहे जे कोणत्याही प्रकारच्या नात्यामध्ये अडकू इच्छित नाहीत. ज्यांना नातेसंबंधात असतानाही बंधनात राहणे आवडत नाही, ते सोलो पॉलीअॅमरी निवडत आहेत. नातेसंबंधांचा हा नवीन ट्रेंड त्यांच्या पसंतीस उतरत आहे. यामध्ये त्यांचे प्रेम आणि व्यक्तिमत्व दोन्ही सोबत घेऊन जातात. स्वतःच्या अटींवर प्रेमसंबंध निर्माण करू इच्छिणारे लोक एकट्या बहुप्रेम संबंधांमध्ये देखील दिसून येतात. या प्रकारचे नाते अशा लोकांसाठी आहे जे अनेक लोकांशी संबंध असूनही कोणालाही जबाबदार राहू इच्छित नाहीत आणि त्यांचे स्वातंत्र्य देखील टिकवून ठेवू इच्छितात.
लोक आता लग्न करू इच्छित नाहीत. उदाहरणार्थ, जर आपण OECD चा अभ्यास घेतला तर असे दिसून येते की 2020 मध्ये 32 देशांमध्ये विवाह दर 20 टक्क्यांनी कमी झाला. त्याच वेळी, डेटिंग साइट बंबलने 2023 मध्ये केलेल्या सर्वेक्षणात असे आढळून आले की 60 टक्के भारतीय मुक्त संबंध किंवा एकट्याने बहुप्रेम निवडत आहेत. हा ट्रेंड खूप वेगाने पसरत आहे.
सोलो पॉलीअॅमरीचे अनेक फायदे आहेत. यामध्ये व्यक्ती स्वतःचे निर्णय स्वतः घेते. तो त्याच्या कोणत्याही जोडीदारावर अवलंबून नाही. त्याला एका वेळी एकापेक्षा जास्त व्यक्तींकडून प्रेम आणि पाठिंबा मिळतो. सोलो पॉलीअॅमरी व्यक्तींना त्यांच्या स्वतःच्या इच्छा, सीमा आणि नातेसंबंधांच्या आकांक्षा समजून घेण्यास मदत करते.
आजच्या तरुणांना सोलो पॉलीअॅमरी रिलेशनशिपचे वेड असले तरी त्याचे गंभीर परिणाम देखील होऊ शकतात. त्यांना समाजाकडून बंडाचा सामना करावा लागू शकतो, कारण असे बरेच लोक आहेत जे या प्रकारच्या नात्याला चुकीचे मानतात. याशिवाय, आयुष्यातील एका टप्प्यावर पोहोचल्यानंतर तुम्हाला एकटेपणा जाणवू शकतो. अनेक लोकांशी शारीरिक संबंध ठेवल्याने देखील लैंगिक आजारांचा संसर्ग होण्याचा धोका वाढतो.