www.24taas.com, झी मीडिया, हातकणंगले
महाराष्ट्रातल्या राजकारणावर नेहमीच पश्चिम महाराष्ट्रातल्या नेत्यांची पकड राहिलेली आहे. या पश्चिम महाराष्ट्रातील राजकारण नेहमी बंडखोरीचं, संघर्षाचे आणि प्रस्थापितांच्या विरोधातील तर कधी नवनव्या प्रवाहांना स्वीकारणारे पाहिला मिळालय. अनेकवेळा तर महाराष्ट्राच्या राजकारणालाही टांग मारणारं राजकारणही इथं पाहायला मिळतं.
2009 च्या लोकसभा निवडणुकीमध्येसुद्धा हेच पहायला मिळालं. राष्ट्रवादीचे नेते शरद पवार यांनी प्रतिष्ठेची केलेल्या हातकणंगले लोकसभा मतदार संघाच्या निवडणुकीमध्ये स्वाभीमानी संघटनेचे नेते खासदार राजु शेट्टी यांनी राष्ट्रवादीच्या उमेदवाराला धुळ चारत राष्ट्रवादीचा बालेकिल्ला सर केला. आपण याच हातकणंगले लोकसभा मतदारसंघाचं ऑडीट आज करणार आहोत.
जुलमी मुघल राजवटीची धुळदाण उडवुन स्वराज्य अन् सुराज्य प्रस्तापीत करणा-या छत्रपती शिवाजी महाराजांची पुन्य भुमी म्हणजे कोल्हापूर जिल्हा...शिवरायांनी स्थापिलेल्या सार्वभौम स्वराज्याच्या जनतेच्या रक्षणाची आन घेवुन लढलेल्या रणरागिणी छत्रपती ताराराणीही याच भूमीतील.
प्रजेचं कल्याण व्हावं प्रजा सुखी संतुष्ठ रहावी..जाती पातीच्या भिंती मोडून निधर्मी राज्यात सर्व जाती धर्माचे लोक गुण्या गोविदांने रहावेत..वाड्या वस्त्यावर दीन दुबळे दलीत यांच्या झोपडीपर्यत शिक्षणाची गंगा पोहोचावी यासाठी क्रांतिकारी निर्णय घेणा-या रजतेचा राजा राजर्षी छत्रपती शाहु महाराज यांची ही भूमी.
कोल्हापूरी चप्पल, कोल्हापूरचा तांबडा पांढरा रस्सा, कोल्हापूरी साज ठुशी, कोल्हापूरी गुळ अशा अनेक कारणांने कोल्हापूर जिल्ह्याचं नावं देशाच्या नकाशात ढळक अक्षरांनी कोरलेलं पहायला मिळंत.अशा या कोल्हापूर जिल्हयात कोल्हापूर आणि हातकणंगले अशा दोन लोकसभा मतदार संघाचा समावेश होतो. यापैकी हातकणंगले लोकसभा मतदारसंघ डोंगर कापा-यात आणि दुर्गम भागात विस्तारलेला आहे.
हातकणंगले लोकसभा मतदारसंघात असणारी इचलकरंजी, पेठवडगांव, शिरोळ, शाहुवाडी, पन्हाळा, सांगली जिल्ह्यातील इस्लामपुर, शिराळा या छोट्या शहरांचा विकास होवुन ती विस्तारतायत. हा मतदार संघ कोल्हापूर जिल्ह्यातील शिरोळ, हातकणंगले, इचलकरंजी, शाहुवाडी तर सांगली जिल्ह्यातील शिराळा आणि इस्लामपुर विधानसभा मतदारसंघानी मिळून बनलाय.
2009 च्या लोकसभा निवडणुकीमध्ये या मतदारसंघात एकुण 14 लाख 70 हजार 680 मतदारांचा समावेश होता. त्यामध्ये पुरुष मतदार 7 लाख 48 हजार 492 इतके होते, तर स्री मतदार 7 लाख 22 हजार 188 इतके होते.
हातकणंगले लोकसभा मतदारसंघात जातीय समिकरण पाहिल्यास..जैन, लिंगायत आणि मराठा समाजाची समाजाची संख्या पहायला मिळते.
हातकणंगले लोकसभा मतदारसंघ हा तसा कॉग्रेसचा गड...सुरवातीपासुन या लोकसभा मतदार संघावर कॉग्रेसची पकड होती. या मतदारसंघात सर्वाधिक वेळा निवडुन येण्याची संधी कॉग्रेसच्या खासदाराला मिळाली. त्यानंतर हा कॉग्रेसचा हा गड राष्ट्रवादी पक्षानं 1999 आणि 2004 च्या निवडणुकीत सर केला.
पण त्यानंतर मात्र 2009 च्या निवडणुकीत स्वाभीमानी संघटनेचे नेते खासदार राजु शेट्टी यांनी तब्बल 96 हजारांहुन अधिक मतांनी विजय मिळवत राष्ट्रवादीचा बालेकिल्ला काबीज केला.
1962 कृष्णाजी लक्ष्मण मोरे यांनी कॉग्रेस पक्षाकडुन निवडणुक लढवुन विजयी झाले. 1967 च्या निवडणुकीमध्ये कॉग्रेसच्या उमेदवाराला हरवत कोल्हापूरच्या महाराणी विजयमाला छत्रपती यांनी विजय मिळवीला. त्यानंतर कॉग्रेसच्या दत्तात्रय कदम यांनी 1971 च्या निवडणुकीमध्ये विजय संपादान करुन कॉग्रेस पक्षाचा दबदबा ठेवला.
त्यानंतर 1977 ते 1991 सलग पाच वेळा निवडणुक जिंकत कॉग्रेसचे खासदार बाळासाहेब माने यांनी हॉट्रीक केली. त्यानंतर 1996 ला कॉग्रेस पक्षानं खासदार कलाप्पाआण्णा आवाडे यांना तिकीट दिलं. त्यानंतर कल्लापाण्णा आवाडे यांनी 1996 आणि 1998 ची लोकसभा निवडणुक जिंकली.
1999 मध्ये राष्ट्रवादी पक्षानं आपला सवता सुभा मांडल्यानंतर या मतदासंघात राष्ट्रवादीच्या निवेदिता माने यांनी विजय मिळवीला. त्यानंतर 2004 ची लोकसभा निवडणुकही निवेदीता माने यांनीच जिंकली.
पण त्यानंतर 2009 ची निवडणुकीमध्ये राष्ट्रवादीच्या उमेदवार निवेदीता माने यांच्या समोर स्वाभीमानी शेतकरी संघटनेचे नेते खासदार राजु शेट्टी यांनी कडवं आव्हाण निर्माण करत राष्ट्रवादीचा बालेकिल्ला सर करुन राष्ट्रवादीचा झेंडा खाली उतरवला.
हातकणंगले लोकसभा मतदारसंघातील सहा विधानसभा मतदारसंघाचं बलाबल पहाता.. कॉग्रेसचा एक, भाजप