महिलांच्या मेनोपॉझबद्दल सामान्यांना माहितच आहेत. महिलांना वयाच्या 45 ते 55 वयानंतर महिला रजोनिवृत्तीकडे जातात. या काळात त्यांची मासिक पाळी बंद होते. एस्ट्रोजेन हार्मोनच्या कमतरतेमुळे हा बदल होत असल्याचं म्हटलं जात आहे. असेच वाढत्या वयानुसार पुरुषांमध्ये देखील हार्मोनल बदल होत असतात. पण पुरुषांमध्ये देखील मेनोपॉझ सारखे बदल होत असतात. पुरुषांच्या मेनोपॉझमध्ये नेमके काय बदल होतात? कोणती लक्षणे दिसतात ते पाहूया.
पुरुषांच्या सारखे बदल पुरुषांमध्येही होतात, ज्याला एंड्रोपॉज किंवा पुरुष रजोनिवृत्ती म्हणतात. टेस्टोस्टेरॉनची पातळी कमी झाल्यामुळे पुरुषांच्या शरीरात हा बदल होत असल्याचं डॉक्टर सांगतात.. स्त्रियांप्रमाणे, हे अचानक सुरू होत नाही, परंतु हळूहळू बदल होताना दिसतात. पुरुषांमध्ये, वयाच्या 30 नंतर, टेस्टोस्टेरॉन हार्मोनची पातळी हळूहळू कमी होऊ लागते. दरवर्षी ते सरासरी 1 टक्क्यांनी कमी होतात. वाढत्या वयाबरोबर, कधीकधी टेस्टोस्टेरॉन हार्मोनची पातळी इतर कारणांमुळे देखील कमी होऊ शकते.
झोपेची कमतरता
चुकीचा आहार
चुकीची लाइफस्टाइल
स्मोकिंगची सवय
दारु पिणे
नैराश्य
ताण-तणाव
एन्ड्रोपॉज किंवा पुरुष रजोनिवृत्ती 45 ते 55 वर्षांच्या दरम्यान पुरुषांमध्ये अधिक सामान्य आहे. टेस्टोस्टेरॉन हार्मोन्स कमी झाल्यामुळे, थकवा, नैराश्य, चिडचिड, लैंगिक इच्छा कमी होणे, इरेक्टाइल डिसफंक्शन आणि स्नायूंच्या वस्तुमानात घट (Male Menopause Symptoms) यांसारखी लक्षणे दिसतात. वाढत्या वयाबरोबर हार्मोन्स कमी झाल्यामुळे असे घडते, परंतु इतर कारणे देखील त्यामागे असू शकतात, जसे की तणाव, खराब जीवनशैली किंवा आरोग्याशी संबंधित कोणतीही समस्या.
जीवनशैली आणि आरोग्य व्यावसायिकांची मदत घेणे एंड्रोपॉज पुरुषांकडून मॅनेज केला जाऊ शकतो. यासाठी दैनंदिन जीवनात महत्त्वाचे बदल केले जाऊ शकतात. जसे की,
जीवनशैलीत बदल
फळे, भाज्या, पातळ प्रथिने आणि संपूर्ण धान्य यांचा समावेश असलेला संतुलित आहार घेतल्याने थकवा टाळता येतो आणि संपूर्ण आरोग्याला चालना मिळते. संतुलित आहार घेतल्याने हार्मोनल चढउतारांमुळे होणाऱ्या आरोग्याच्या समस्या कमी होण्यास मदत होईल. ताकद आणि हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी व्यायामासह नियमितपणे व्यायाम करा. हे स्नायूंचे नुकसान टाळेल आणि त्याच वेळी, मूड देखील सुधारेल.
तणाव कमी करा
ध्यान, योग आणि माइंडफुलनेसच्या मदतीने ते तणाव कमी करण्यात खूप मदत करते आणि मानसिक आरोग्य देखील सुधारते. याव्यतिरिक्त, चांगली झोप घेतल्याने तणाव कमी होण्यास मदत होते. त्यामुळे 7-8 तासांची झोप नक्कीच घ्या.