Zero-Waste Town: असं एक शहर आहे तिथे कचराच नाही, पूर्णपणे कचरा मुक्त शहर!

मुंबई : Japan’s zero-waste town: तुम्ही अनेक स्वच्छ आणि आधुनिक शहरांबद्दल ऐकले असेल. पण आज आम्ही तुम्हाला अशा शहराबद्दल सांगणार आहोत जे पूर्णपणे शून्य कचरा शहर होणार आहे. या शहरात जो काही कचरा निर्माण होतो त्याचा पूर्णपणे पुनर्वापर केला जातो. अशा प्रकारे या शहराने 2030 पर्यंत शून्य कचरामुक्त शहर होण्याचे टार्गेट 80 टक्के पूर्ण केले आहे.  या शहराबद्दल अधिक जाणून घ्या.

2003 मध्ये शून्य कचऱ्याचे घोषणा

झिरो वेस्ट टाऊन (zero-waste town) म्हणून ओळखले जाणारे हे शहर जपानमधील शिकोकू बेटाच्या पर्वतांमध्ये वसलेले आहे. त्याचे नाव कामिकात्सू आहे. 2003 मध्ये, कामिकत्सू हे शून्य कचरा घोषित करणारे जपानमधील पहिले शहर बनले. येथे सुमारे 1500 लोक राहतात. येथील लोक घाण पसरवत नाहीत आणि शून्य कचरा जीवनशैली अतिशय गांभीर्याने स्वीकारत आहेत. शहर कार्बनमुक्त करण्याचा निर्धार येथील जनतेने केला. येथे कचऱ्याचा पुन्हा पुनर्वापर केला जातो.

मोठ्या शहरांसाठी नवा पायंडा

पण कोणतेही शहर पूर्णपणे कार्बन आणि कचरामुक्त करण्याचे ध्येय सोपे नाही. या शहरातील निम्म्याहून अधिक लोकसंख्या 65 वर्षांपेक्षा जास्त वयाची आहे. अशा परिस्थितीत येथील ग्रामीण समाज झपाट्याने कमी होत आहे. परंतु शहराचे प्रशासन लोकांना कचरा पुनर्वापराचे साहित्य वापरण्यास प्रोत्साहित करण्याचा प्रयत्न करत आहे, ज्यामुळे कचरा आणि दुर्गंधी कमी होण्यास मदत होईल. कामिकात्सू आणि तेथील रहिवाशांची अधिक टिकाऊ जीवनशैली आहे. ज्यातून अनेक मोठ्या शहरांना खूप काही शिकायला मिळते.

रिसायकलिंग 45 वेगवेगळ्या प्रकारे होते

झिरो वेस्ट (zero-waste) सेंटर ही शहरातील पुनर्वापराची सुविधा आहे, जिथे लोक त्यांच्या कचऱ्याचे 45 श्रेणींमध्ये वर्गीकरण करू शकतात. एकट्या कागदी उत्पादनाची क्रमवारी लावण्याचे नऊ मार्ग आहेत. शहरातील लोक कोणताही कचरा कचऱ्याच्या ढिगाऱ्यावर टाकण्यापूर्वी स्वच्छ आणि सुका करतात जेणेकरुन त्याचा योग्य रिसायकल करता येईल. यासोबतच इथले लोक अशाच वस्तू वापरतात, ज्यांचा पुनर्वापर करता येतो. कचरा जाळण्याऐवजी रिसायकलिंग करुन लोक खूप पैसे वाचवत आहेत.

'कुरु कुरु' काटकसरीचे दुकान

झिरो वेस्ट (zero-waste) सेंटरला लागूनच कुरु-कुरु शॉप नावाचे थ्रिफ्ट शॉप आहे. येथे लोक त्यांना यापुढे वापरु इच्छित नसलेल्या गोष्टी देऊ शकतात. तसेच अन्य गोष्टी ते विनामूल्य घेऊन जाऊ शकतात. त्यांना फक्त दुकानातून घेतलेल्या वस्तूचे वजन करायचे आहे आणि एका रजिस्टरमध्ये वजन नोंदवायचे आहे, जेणेकरुन दुकानाला वस्तूंचे ट्रॅक करणे सोपे जाईल.