Republic Day 2025: 15 ऑगस्ट आणि 26 जानेवारीमध्ये नेमका फरक काय? झेंडा फडकावण्याची पद्धतही वेगळी

Republic Day 2025: स्वातंत्र्य दिन आणि प्रजासत्ताक दिन हे भारतासाठी अत्यंत दोन महत्त्वाचे दिवस आहेत. स्वातंत्र्य दिन 15 ऑगस्टला जो ब्रिटिश राजवटीपासून स्वातंत्र्याचा प्रतीक आहे, तर प्रजासत्ताक दिन 26 जानेवारी रोजी भारतीय संविधान स्वीकारल्याच्या आणि 1950 मध्ये देशाचे प्रजासत्ताकात रूपांतर झाल्याच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो.  

शिवराज यादव | Updated: Jan 23, 2025, 05:43 PM IST
Republic Day 2025: 15 ऑगस्ट आणि 26 जानेवारीमध्ये नेमका फरक काय? झेंडा फडकावण्याची पद्धतही वेगळी title=

26 January and 15 August Difference: प्रजासत्ताक दिन आणि स्वातंत्र्य दिन हे प्रत्येक भारतीयासाठी सर्वात महत्वाचे दिवस आहेत. 26 जानेवारी आणि 15 ऑगस्ट रोजी हे दिवस साजरे केले जातात. भारत यावर्षी 26 जानेवारी 2025 रोजी 76 वा प्रजासत्ताक दिन साजरा करेल, जो रविवारी येत आहे. 26 जानेवारी 1950 रोजी भारतीय संविधान स्वीकारल्याच्या स्मरणार्थ प्रजासत्ताक दिन साजरा केला जातो, ज्यामुळे भारत एक सार्वभौम प्रजासत्ताक बनला.

प्रजासत्ताक दिनानिमित्त पंतप्रधान नरेंद्र मोदी सर्वात आधी राष्ट्रीय युद्ध स्मारकावर पुष्पांजली अर्पण करतील. परंपरेनुसार, दोन्ही दिवस वेगवेगळ्या पद्धतीने साजरे केले जातात. या दोन दिवस साजरे करण्याच्या पद्धतीमधील काही फरक आणि त्यांचे महत्त्व समजून घ्या.

प्रजासत्ताक दिन का साजरा केला जातो?

प्रजासत्ताक दिन 26 जानेवारी रोजी साजरा केला जातो. 1950 मध्ये भारतीय संविधान लागू झाले त्या दिवसाची आठवण करून देतो. भारताच्या संविधान सभेने 26 नोव्हेंबर 1949 रोजी भारताचे संविधान स्वीकारले आणि 26 जानेवारी 1950 रोजी अंमलात आले.

15 ऑगस्ट आणि 26 जानेवारी
स्वातंत्र्य दिन आणि प्रजासत्ताक दिन हे भारतातील दोन सर्वात महत्त्वाचे दिवस आहेत. 15 ऑगस्ट रोजी स्वातंत्र्य दिन साजरा केला जातो, जो ब्रिटिश राजवटीपासून स्वातंत्र्याचा प्रतीक आहे, तर प्रजासत्ताक दिन 26  जानेवारी रोजी भारतीय संविधान स्वीकारल्याच्या आणि 1950  मध्ये देशाचे प्रजासत्ताकात रूपांतर झाल्याच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो.

ध्वज कसा फडकवायचा?

परंपरेनुसार, स्वातंत्र्य दिनाच्या पूर्वसंध्येला, 14 ऑगस्ट रोजी, भारताचे राष्ट्रपती दूरदर्शनवरून 'राष्ट्राला संबोधित' करतात. दरवर्षी 15 ऑगस्ट रोजी सकाळी पंतप्रधान दिल्लीतील लाल किल्ल्यावर ध्वजारोहण करतात आणि त्याच्या तटबंदीवरून राष्ट्राला संबोधित करतात.

याउलट, प्रजासत्ताक दिनाच्या मुख्य समारंभात परेड असते, ज्यामध्ये राष्ट्रपती ध्वजारोहण करतात. या कार्यक्रमात भारताचा सांस्कृतिक आणि सामाजिक वारसा, भारतीय लष्कर, भारतीय नौदल आणि भारतीय हवाई दलाच्या परेड आणि हवाई शोचे प्रदर्शन केले जाते.

पुरस्कार आणि सन्मान

समाज आणि राष्ट्रासाठी महत्त्वपूर्ण योगदान देणाऱ्या व्यक्तींना प्रजासत्ताक दिनी पद्म पुरस्कार आणि शौर्य पुरस्कार प्रदान केले जातात. तर, स्वातंत्र्यदिनी पंतप्रधान लाल किल्ल्यावर ध्वजारोहण करतात आणि त्यानंतर देशाच्या कामगिरी आणि भविष्यातील उद्दिष्टांवर भाषण देतात.

कार्यक्रमातील फरक

प्रजासत्ताक दिनी शाळा आणि महाविद्यालये ध्वजारोहण समारंभ आणि सांस्कृतिक कार्यक्रमांमध्ये सहभागी होतात. इंडिया गेटवर एका विशेष समारंभात शहीदांना सन्मानित केले जाते आणि दूरदर्शनवर देशभक्तीपर चित्रपट दाखवले जातात. तर, स्वातंत्र्यदिनात भारताच्या लष्करी सामर्थ्याचे आणि सांस्कृतिक विविधतेचे प्रदर्शन केले जाते.