मुंबई : सेवेतून निवृत्तीनंतर निवृत्तीवेतनधारकांसाठी सर्वात महत्त्वाचे काम म्हणजे जीवन सन्मान पत्र प्रदान करणे. ते अधिकृत पेन्शन वितरण संस्थेकडे जमा केले जाते. त्यानंतर पेन्शनची रक्कम त्यांच्या पेन्शन खात्यात जमा केली जाते. जीवन प्रमाण हे पेन्शनधारकांसाठी बायोमेट्रिक सक्षम आधार आधारित डिजिटल लाइफ सर्टिफिकेट (DLC) आहे. हे वैयक्तिक निवृत्तीवेतनधारकांसाठी त्यांचा आधार क्रमांक आणि बायोमेट्रिक्स वापरून तयार केले जाते.
पेन्शनधारकाला जीवन प्रमाणासाठी (DLC) पेन्शन वितरण अधिकाऱ्यासमोर वैयक्तिकरित्या उपस्थित राहण्याची गरज नाही. डीएलसी निवृत्तीवेतन वितरण एजन्सीकडे (पीडीए) भौतिकरित्या सबमिट करणे आवश्यक नाही कारण ते त्यांच्यासाठी डिजिटल स्वरूपात उपलब्ध आहे आणि स्वयंचलितपणे प्रक्रिया केली जाते. प्रत्येक DLC ला Pramaan-Id नावाचा युनिक आयडी असतो.
जीवन प्रमाणपत्र सादर केल्याने निवृत्तीवेतनधारक अद्याप जिवंत असल्याची खात्री होते आणि त्या आधारावर पेन्शन जारी केली जाते. त्याच्या मृत्यूनंतर ना जीवन प्रमाणपत्र सादर केले जाणार आहे ना पेन्शनची सुविधा मिळणार आहे.
>> सरकारचे जीवन प्रमाण अॅप डाउनलोड करा आणि नवीन वापरकर्ता म्हणून नोंदणी करण्याचा पर्याय शोधा.
>> तुमचा आधार क्रमांक, नाव, बँक खाते क्रमांक, पेन्शन पेमेंट ऑर्डर (PPO) आणि इतर तपशील सबमिट करा. तुम्हाला एक पर्याय मिळेल जो अॅपला OTP पाठवण्यास प्रॉम्प्ट करेल.
>>तुमच्या नोंदणीकृत मोबाईल नंबरवर OTP पाठवला जाईल. OTP एंटर करा आणि तो आधार वापरून प्रमाणीकृत केला गेला पाहिजे.
>> प्रमाणीकरणानंतर सबमिट पर्यायावर क्लिक करा आणि एक प्रूफ आयडी तयार होईल. जीवन प्रमाणपत्र ऑनलाइन कसे तयार करावे
>> प्रूफ आयडी जनरेट केल्यानंतर दुसऱ्या ओटीपीद्वारे अॅपवर लॉगिन करा.
>> 'जनरेट जीवन प्रमान' पर्यायावर क्लिक करा आणि आधार आणि मोबाइल नंबर प्रविष्ट करा
>>जनरेट ओटीपी पर्यायावर क्लिक करा आणि तो प्रविष्ट करा आणि पीपीओ क्रमांक, वितरण संस्थेचे नाव, तुमचे नाव आणि इतर तपशील प्रविष्ट करण्यासाठी पुढे जा.
>> आधार डेटा वापरून वापरकर्त्याचे फिंगरप्रिंट आणि बुबुळ स्कॅन करून प्रमाणीकरण करा.
>> जीवन प्रमाण विंडोवर दिसेल आणि निवृत्तीवेतनधारकाला नोंदणीकृत मोबाइल क्रमांकावर एसएमएसद्वारे पुष्टीकरण संदेश मिळेल.
जीवन प्रमाण हे जीवन प्रमाण वेबसाइट (https://jeevanpramaan.gov.in/) किंवा अॅपद्वारे डिजिटल पद्धतीने सबमिट केले जाऊ शकते. प्रक्रियेसाठी तुम्हाला स्वतःची नोंदणी करावी लागेल. यासाठी सर्वप्रथम तुम्हाला जीवन प्रमाण मोबाईल ऍप्लिकेशन डाउनलोड करावे लागेल. येथे अर्जदाराला त्याचा आधार क्रमांक, पेन्शन पेमेंट ऑर्डर किंवा पीपीओ, बँक खाते क्रमांक, बँकेचे नाव आणि मोबाइल क्रमांक सादर करावा लागतो.
हे पोर्टल बायोमेट्रिक पडताळणीसाठी आधार प्लॅटफॉर्मचा वापर करते आणि अर्जदाराला ओळखीसाठी त्याचे फिंगरप्रिंट सबमिट करावे लागतात. येथे पडताळणी केल्यानंतर, जीवन प्रमाण पोर्टल नोंदणीकृत मोबाइल क्रमांकावर एक एसएमएस पाठवेल, ज्यामध्ये जीवन प्रमाण आयडी आहे. त्यानंतर आयडी सादर करून जीवन प्रमाणपत्र मिळू शकते.
जीवन प्रमाण डोरस्टेप बँकिंग (DSB) द्वारे देखील सादर केले जाऊ शकते, जे 12 सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांमधील एक सहयोगी आहे. स्टेट बँक ऑफ इंडिया, बँक ऑफ बडोदा, पंजाब नॅशनल बँक आणि इतर या आघाडीचा भाग आहेत. डोअरस्टेप बँकिंग सेवेचा लाभ घेण्यासाठी, तुम्हाला तुमच्या मोबाइल फोनवर Google Playstore वरून Doorstep Banking अॅप डाउनलोड करावे लागेल किंवा https://doorstepbanks.com/ या वेबसाइटला भेट द्यावी लागेल.
त्यानंतर, पेन्शनधारकाला त्याच्या/तिच्या बँकेला भेट द्यावी लागेल आणि जीवन प्रमाणपत्र सादर करण्यासाठी घरोघरी बँकिंग सेवेचा लाभ घेण्यासाठी अर्ज करावा लागेल. असे केल्यानंतर, तुम्हाला तुमचा पेन्शन खाते क्रमांक प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे, ते सत्यापित करणे आणि सेवेसाठी नाममात्र शुल्क भरणे आवश्यक आहे. एकदा हे पूर्ण झाल्यानंतर, पेन्शनधारकाला बँक एजंटच्या नावासह एक एसएमएस प्राप्त होईल जो DLC सबमिशन प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी येईल. एजंट घरी आल्यानंतर पुढील प्रक्रिया पूर्ण करता येईल.
प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी, पोस्ट विभागाने गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये इलेक्ट्रॉनिक्स आणि माहिती तंत्रज्ञान मंत्रालयाच्या सहकार्याने पोस्टमनद्वारे डिजिटल जीवन प्रमाणपत्रे सादर करण्यासाठी घरोघरी सेवा सुरू केली. या प्रक्रियेत पेन्शनधारकाला पोस्ट माहिती डाउनलोड करावी लागेल. ही एक चार्जेबल सेवा आहे.