भारताच्या भूमिकेवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित करणाऱ्यांना जपानच्या पंतप्रधानांनी दिले जबरदस्त उत्तर

टोकियो : मंगळवारी जपानमध्ये झालेल्या क्वाड देशांच्या बैठकीत रशिया-युक्रेनचा मुद्दा चर्चेत राहिला. भारत वगळता इतर सर्व सदस्य देशांनी (यूएसए, जपान आणि ऑस्ट्रेलिया) रशियाच्या हल्ल्याचा तीव्र निषेध केला आहे. या देशांनी रशियावर अनेक कठोर निर्बंध लादले आहेत. मात्र भारताने आजवर ना रशियाच्या आक्रमकतेवर टीका केली आहे ना रशियासोबतचे व्यापारी संबंध तोडले आहेत. शांततापूर्ण मार्गाने या समस्येवर राजनयिक पद्धतीने तोडगा काढण्यासाठी भारत आग्रही आहे. भारताच्या या भूमिकेबाबत जपानचे पंतप्रधान फुमियो किशिदा यांना प्रश्न विचारण्यात आला.

क्वाड नेत्यांच्या बैठकीनंतरच्या समारोपाच्या बैठकीत त्यांना विचारण्यात आले की, भारताच्या रशियाबाबतच्या भूमिकेचा क्वॉडवर काय परिणाम होईल?

या प्रश्नाला उत्तर देताना जपानचे पंतप्रधान अत्यंत सावधपणे म्हणाले, 'आंतरराष्ट्रीय स्तरावर पाहिले तर प्रत्येक देशाची स्वतःची ऐतिहासिक आणि भौगोलिक स्थिती असते. समविचारी देशांसोबतही असे होऊ शकते की ते कोणत्याही एका स्थानावर एकमेकांशी पूर्णपणे सहमत नसतात. ते नैसर्गिक आहे. पण एक संघटना म्हणून क्वाड देशांमधील परस्पर समज आणि सहकार्य वाढवणे महत्त्वाचे आहे.

पीएम किशिदा म्हणाले की, युक्रेनमधील परिस्थितीबाबत सर्व सदस्य देश क्वाडशी सहमत आहेत की कायद्याचे राज्य आणि प्रादेशिक अखंडतेचे महत्त्व कायम राहिले पाहिजे.

युक्रेनमधील परिस्थितीवर भारतासह चार देशांच्या नेत्यांमध्ये कायद्याचे राज्य, सार्वभौमत्व आणि प्रादेशिक अखंडता यासारख्या विविध तत्त्वांचे महत्त्व कायम राहावे यावर एकमत आहे. कोणत्याही क्षेत्रात एकतर्फी स्थितीत बदल करण्यास परवानगी दिली जाणार नाही.

युक्रेनवरील रशियन हल्ल्याचा निषेध करताना, जपानी पंतप्रधान म्हणाले की टोकियोमध्ये क्वाड नेत्यांच्या बैठकीने संपूर्ण जगाला एक शक्तिशाली संदेश दिला आहे की आम्ही या समस्येसाठी वचनबद्ध आहोत.

"युक्रेनवरील रशियन आक्रमण ही आंतरराष्ट्रीय व्यवस्थेचा पाया हादरवून सोडणारी घटना आहे," असे ते म्हणाले. राष्ट्राध्यक्ष जो बायडेन, पीएम मोदी आणि पीएम अल्बानीज (ऑस्ट्रेलियाचे पीएम) यांच्या सहभागामुळे आम्ही टोकियोमधून जगाला वचनबद्धतेचा एक शक्तिशाली संदेश पाठवू शकलो आहोत.

क्वाड देशांच्या या चौथ्या बैठकीत कोविड महामारी, आरोग्य, हवामान बदल, सायबर, अवकाश यासह अनेक मुद्द्यांवर चर्चा झाली. आपल्या उद्घाटनपर भाषणात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी कोविड-19 च्या आव्हानांना न जुमानता क्वाडची व्याप्ती वाढली आहे यावर प्रकाश टाकला.

अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया आणि जपानसह सदस्य देशांचा परस्पर विश्वास आणि दृढनिश्चय लोकशाही शक्तींना नवी ऊर्जा आणि उत्साह देत असल्याचेही ते म्हणाले.