मुंबई : डिजिटल इंडियामध्येही (Digital India) सायबर गुन्हे (Cyber Crime) वाढत आहेत. बँक फसवणुकीची (Bank Fraud) अनेक प्रकरणे दररोज समोर येत आहेत. बहुतेक लोकांची अडचण अशी आहे की, पैसे परत केले जाऊ शकत नाहीत. तुम्हीही ऑनलाईन बँकेच्या फसवणुकीचा (Bank Fraud) बळी ठरला असाल, तर तक्रार आणि रिफन्ड मिळविण्याचे सोपे मार्ग कोणते आहेत हे जाणून घ्या.
आपल्याला ऑनलाईन फसवणुकीची माहिती मिळताच त्वरित आपल्या बँकेत तक्रार करा. आपण जितक्या लवकर तक्रार कराल, तितक्या लवकर रिफन्ड मिळण्याची शक्यता वाढेल.हे खरे आहे की बँक घोटाळ्याच्या पीडितांसाठी रिफन्ड मिळवणे सोपे नाही, परंतु विलंब न करता तक्रार केल्यास रिफन्ड मिळण्याची शक्यता जास्त आहे. निदान १० दिवसांच्या आत तरी तक्रार करा.
बँकेच्या अधिकृत ग्राहक सेवा क्रमांक, नोंदणीकृत ईमेल आयडीवर बँकेच्या फसवणुकीचा अहवाल दिला जाऊ शकतो. या व्यतिरिक्त, आपल्यासोबत झालेल्या बँकेच्या फसवणुकीबद्दल देखील सांगितले जाऊ शकते.
आरबीआयच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार ७२ तासात बँक फसवणुकीची तक्रार दाखल करणे आवश्यक आहे. उशीर झाल्यावर आपली केस कमकुवत होते,कारण ज्याने आपली फसवणूक केली त्याने बरेचसे पुरावे मिटवलेले असतात.
वेळेत जर आपण ऑनलाईन फसवणुकीविरूद्ध योग्य कारवाई केली तर आपल्याला 10 दिवसात रिफन्ड मिळेल. यासाठी, तक्रारीत पैसे कपात करण्याचा संदेश, ज्या माध्यमातून फसवणूक झाली आहे, अशी लिंक आणि काही कॉल रेकॉर्डिंग असल्यास त्यात कागदपत्रात -ईमेलने समाविष्ट करा.
बहुतेक बँका फसवणुकीविरूद्ध सावधगिरीचा विमा घेतात. तोटा झाल्यास, विम्याच्या रकमेसह रिफन्ड परत केला जातो. 3 दिवसांनंतर तक्रार केल्यावर ग्राहकाला 25 हजार रुपयांपर्यंत नुकसानीचा फटका सहन करावा लागू शकतो.
आजच्या युगात सायबर क्राईमच्या वाढत्या घटनांमुळे विमा कंपनी बँक फसवणुकीच्या घटनांचा विमा काढते. आपण देखील हा विमा घेतल्यास रिफन्ड न मिळाल्यास आपले नुकसान होणार नाही.
कधीकधी अशी प्रकरणे देखील समोर येतात जेव्हा ग्राहकांकडून अधिक पैसे बँकेतून कपात केले जातात आणि तक्रार ऐकूनही सुनावणी होत नाही. अशा परिस्थितीत आपण बँकेच्या विरुद्ध बँकिंग लोकपालकडे (Banking Ombudsman) तक्रार करू शकता.
आपल्यासोबत झालेल्या बँकेच्या फसवणूकीबद्दल पोलिसांकडे तक्रार द्या. मोठ्या शहरांमध्ये सायबर क्राईम प्रकरणांसाठी स्वतंत्रपणे तक्रारी केल्या जातात, तेथे तक्रार नोंदवा. ही घटना आपल्याबरोबर एखाद्या छोट्या गावात किंवा गावात घडल्यास पोलिसांकडे तक्रार करा.
आपल्या दुर्लक्षामुळे सायब गुन्हेगारीची बहुतेक प्रकरणे समोर येतात. फसवणूक करणारा फोनवरून ग्राहकांकडून वैयक्तिक माहिती घेऊन चुकीची मार्गानी पैसे घेतात. हे लक्षात ठेवा की एटीएम कार्डवरील सीव्हीव्ही किंवा ओटीपी कधीही कोणत्याही बँकेकडून मागितला जात नाही.
आजकाल अशी अनेक प्रकरणे समोर येत आहेत ज्यात या लिंकद्वारे ग्राहकांची फसवणूक केली जात आहे. अशा परिस्थितीत हे विसरू नका की, जर आपल्याला कधी एखाद्याकडून पैसे घ्यावे लागतील तर लिंकवर क्लिक करण्याची आवश्यकता नाही. लिंकद्वारे पेमेंट केले जाते पण घेतले जात नाही. पेमेंटच्या बाबतीतही अशा लिंकवर क्लिक करू नका जे अधिकृतपणे पाठविलेले नाहीत.